Het eerste halfjaar van 2009 zit er op - en wát voor een halfjaar! Sinds de Grote Depressie van de jaren '30 van de vorige eeuw en de Tweede Wereldoorlog hebben we niet meer zo'n plotselinge en sterke economische krimp gezien, ook niet tijdens jaren '70 en '80. Bedrijven in sommige sectoren ervaren momenteel krimpcijfers van 30% of meer!

Maar de werkloosheid stijgt momenteel nog maar mondjesmaat, het ondernemers- en consumentenvertrouwen lijken alweer te stabiliseren en de koersen op de aandelenbeurzen zijn wereldwijd sinds afgelopen maart alweer met 25% of meer gestegen. In het nu achter ons liggende tweede kwartaal werd dus door velen - heel toepasselijk - alweer jong groen waargenomen. Hebben we het ergste achter de rug, en gaat het herstel binnenkort beginnen?

Of volgt er nog meer?

Deze crisis lijkt helemaal nergens op

Deze crisis lijkt misschien op eerdere heftige crises, maar is in feite heel anders. Natuurlijk, de crisis van het financiële systeem is enorm en zal desalniettemin uiteindelijk worden opgelost, zoals heftige financiële crises eerder zijn opgelost. Natuurlijk, we begeven ons weer naar de eindfase van de lange termijn golf, de vijfde sinds het begin van de Industriële Revolutie, die in steeds meer landen over de hele wereld voor een explosie van welvaart heeft gezorgd. Die eindfase impliceert terugkerende groei, maar gemiddeld minder dan we van de afgelopen 20 jaar gewend zijn. De volgende golf van technologische en organisatorische innovaties, die nu al in ontwikkeling zijn, zal de komende tien jaar commercie-klaar en organisatie-rijp worden gemaakt en dan - verouderde technologieën, producten en organisatievormen 'ineens' van de mat spelend - voor nieuwe, hoge groei zorgen.

Maar tot zover de geschíedenis van de toekomst. Want wat nu helemaal nieuw voor ons, BV Nederland, is, echt compleet nieuw, is dat we nu, nu de 21^e eeuw écht gaat beginnen, voor het eerst in onze moderne geschiedenis worden geconfronteerd met een flink aantal bepérkingen in de vorm van schaarste van productiefactoren in combinatie met verhevigde internationale concurrentie. Materialen, voedsel, water, schone lucht, olie en onze mensen raken op en duur. Landen als China, Rusland, India en Brazilië knokken zich super-gemotiveerd en met steeds meer macht over grondstoffen en steeds meer innovatiekracht naar de top van de internationale handel; ze pakken een steeds groter deel van de wereldkoek en bepalen steeds meer de regels van het spel. Eigenlijk loopt de kolonisatieperiode nú pas echt af en als we niet ontzettend ons best doen, vindt in de 21^e eeuw een historisch unieke omkering plaats!

Een nieuwe eeuw, een heleboel nieuwe uitdagingen

In onze Tweede Gouden Eeuw, begonnen na het succes van de Marshall-hulp na de Tweede Wereldoorlog, is Nederland, dat kleine kikkerlandje, bijzonder succesvol geweest en welvarend geworden. We staan in de top 20 van grootste economieën ter wereld, we hebben in vergelijking een onvoorstelbaar hoog nationaal inkomen per hoofd van de bevolking en we staan dik in de top 10 van de export- en patentenranglijsten.

Tegelijkertijd is onze internationale concurrentiekracht tanende, worstelen we met de innovatieparadox, hebben we internationaal gezien relatief weinig starters en relatief weinig snelle groeiers, krimpt onze steeds pluriformer en veeleisender wordende beroepsbevolking, stokken onze arbeidsparticipatie en arbeidsproductiviteit, hebben we een lage employee engagement, zijn we voldaan en worden we conservatiever en behoudender en daalt ons aandeel in de wereldeconomie.

Crisis van het financiële systeem, diepe recessie? En dan een periode van gemiddeld minder groei, afgesloten door de zesde grote innovatiesprong? Zeker - en de timing kon niet slechter! Want wij, de BV Nederland, staan bovendien voor de uitdaging ons te ontworstelen aan een structuur-, visie- en motivatiecrisis.

Energie!

Winnen = je ambities, afgestemd op de mogelijkheden en eisen van je omgeving, overtreffen. Winnen wordt er dus niet makkelijker op, maar wel veel uitdagender. We moeten niet alleen goed uit deze Grote Recessie zien te komen, maar bovendien de uitdagingen van de Nieuwe Wereld aangaan. Daarvoor hebben we behoefte aan de reïncarnatie van de gretigheid die ons in onze geschiedenis al een paar keer zeer succesvol heeft gemaakt; aan intelligente daadkracht, hartstocht en opofferingsgezindheid. En die gretigheid moeten we via vernieuwende strategieën, innovatieve organisatievormen en transformatiemanagement omzetten in energieke medewerkers die geweldige producten en dienstverlening bieden aan veeleisende, maar tevreden klanten.

Je eigen analyse, je eigen oplossingen

De afgelopen maanden mocht ik in opdracht van ABN-AMRO een uitvoerige trendanalyse schrijven - hoe diep en hoe lang duurt deze recessie, wat gebeurt er daarna, hoe kunnen ondernemers, managers en medewerkers anticiperen, moeten dingen anders en zo ja, hoe dan? Welke trends spelen er, hoe kan ik daarop anticiperen, hoe kan ik ze meenemen in mijn doelen, mijn strategie, mijn producten en dienstverlening, mijn manier van organiseren en managen, mijn allessie?

Onlangs is het trends- en visierapport door ABN-AMRO ten doop gehouden in aanwezigheid van haar klanten. Maar de analyses en ideeën zijn interessant voor elke organisatie! Daarom bied ik jullie, EYE-witnesses, hierbij met enige trots en veel goede hoop voor de toekomst het rapport in pdf-formaat aan.

Ik wens jullie veel leesplezier en weet zeker dat jullie er iets uit kunnen halen waarmee je je toekomst anders en scherper gaat zien. Dat je mogelijkheden ziet voor verandering en vernieuwing, wellicht zelfs al voor 2010!

Tot later!